Inhoud van deze website - FAQ
|
Deze site is bedoeld voor drie doelgroepen:
1. De kandidaten-Vrijmetselaar. Zij vinden hier de informatie die hen toelaat te oordelen of de Vrijmetselarij inderdaad iets voor hen is. 2. De geïnteresseerde burger en de publieke opinie. 3. De buitenlandse Vrijmetselaar die een bezoek wil brengen . Hieronder staat de inhoudstabel van deze website van de Grootloge van België.
|
U kan deze lijst van boven naar onderen lezen (al dan niet afgedrukt), of direct naar een onderdeel springen.
Binnen elk onderdeel staan meer gedetailleerde FAQ's:
Noot: we gebruiken hier de term Broeder en Broederliefde onafhankelijk of het om een man of een vrouw gaat.
Mocht u bijkomende vragen hebben, contacteer ons. Ofwel krijgt u een persoonlijk antwoord, ofwel verwerken we het antwoord in een update van de site, en u wordt uiteraard op de hoogte gehouden.
Wat is de relatie van de Vrijmetselarij met de Maatschappij? |
|
Alle Menschen werden Brüder |
De Vrijmetselarij beoogt de broederlijkheid onder alle mensen, en de vervolmaking van de mensheid.
Het is echter niet de Vrijmetselarij zelf die maatschappelijke acties onderneemt, maar de individuele vrijmetselaar, op basis van eigen inzichten, intuïties en geweten. Deze verschillen van vrijmetselaar tot vrijmetselaar.
De Vrijmetselarij zelf werkt door haar symbolische methode aan de vervolmaking van de wijsheid en de innerlijke kracht van de Vrijmetselaars om zo tot een betere wereld te komen.
Aangezien elke vrijmetselaar persoonlijke opinies heeft, kan en mag de Vrijmetselarij geen standpunten innemen namens haar leden.
Mensen die goed samenwerken in verenigingen bouwen een vertrouwensrelatie op. Dat is in de Vrijmetselarij niet anders. Die vertrouwensrelatie tussen vrijmetselaars zorgt er vaak voor dat ze elkaar vinden om samen een maatschappelijke actie te voeren, zoals een filantropische. Maar ook zij doen dat niet namens de Vrijmetselarij, en hun actie is niet als maçonniek te bestempelen. Meestal zijn trouwens ook niet vrijmetselaars bij de initiatieven betrokken.
We onderzoeken hieronder enkele veel voorkomende vragen.
 |
|
Wat is de relatie tussen de Vrijmetselarij en de religies?
 |
De Vrijmetselarij zelf is geen parallelle godsdienst of een substitutiegodsdienst: de Vrijmetselarij kent immers geen heilsleer, geen sacramenten... De vrijmetselaar gebruikt de maçonnieke methode om essentiële antwoorden te zoeken zoals op vragen naar goed en kwaad, vragen naar zingeving enz... De Vrijmetselarij beschouwt zichzelf niet als een concurrent van religies en filosofieën die antwoorden geven. De Vrijmetselarij staat immers aan de kant van de vraag. De moderne Vrijmetselarij is ontstaan in het begin van de 18de eeuw in een klimaat van godsdienstoorlogen en -twisten. Van in het begin heeft de Vrijmetselarij mensen verenigd van verschillende religieuze overtuigingen die bruggen wilden bouwen naar andersdenkenden. |
In de pluralistische Vrijmetselarij, waar ook de Grootloge toe behoort, zijn alle religieuze en filosofische strekkingen toegelaten. Ook mensen die niet behoren tot een religieuze of levensbeschouwelijke groepering zijn er lid.
Wel wordt steeds vereist dat de Vrijmetselaar verdraagzaam openstaat voor de mening van de andere, en deze actief betrekt in zijn eigen zoektocht. Wie het antwoord kent op de levensvragen heeft immers niets te zoeken in een vereniging voor wie het zoeken het hoofdkenmerk is. Aanhangers van integristische strekkingen in religies en ideologieën hebben dus geen plaats in de Vrijmetselarij. Daarenboven, indien een integrist de ander wil overtuigen van zijn gelijk, dan gaat deze in tegen de maçonnieke methode. Bekeringsijver is niet maçonniek.
Tegenover leden van integristische strekkingen staan leden van humanistische strekkingen. Deze delen een sokkel van gemeenschappelijke waarden zoals
|
Vrijmetselaars zijn ook gevoelig dat ook in het gewone leven ontmoetingen mogelijk zijn tussen verschillende levensovertuigingen.
Wat is de relatie met de katholieke kerk?
 |
Bij de oprichting van de Vrijmetselarij waren katholieken aanwezig in de loges. De Vrijmetselarij was nog maar enkele decennia oud, toen de paus in 1738 de katholieken excommuniceerde die ook vrijmetselaar waren. Deze maatregel werd tot tweemaal herhaald. De eerste excommunicatie gebeurde via een pauselijke bull, een vorm die zowel werd gebruikt voor geestelijke als wereldlijke communicaties. De Paus was toen immers nog wereldlijke heerser over de pauselijke staten in Italië, een gebied dat veel groter is dan het huidige Vaticaanstad. Het hoofdmotief lijkt toen politiek geweest te zijn: discrete genootschappen die zich beriepen op een geheim schenen een gevaar voor de staatsveiligheid. |
Een spoor vindt men hiervan terug in de artikels uit het kerkelijk recht dat de excommunicatie van de katholieke vrijmetselaars bevatte. Het artikel uit 1917 excommuniceert diegene die lid zijn of meewerken aan de Vrijmetselarij of andere gelijkaardige verenigingen die tegen de kerk complotteren. In 1983 verandert het kerkelijk recht. De Vrijmetselarij wordt niet meer bij naam genoemd. Er blijft enkel de verwijzing naar het toetreden tot verenigingen die tegen de kerk ageren. De Vrijmetselarij ageert uiteraard niet tegen de kerk, maar de vrijmetselaars blijven gevoelig aan integristische tendensen, en aan de mogelijke vermenging van kerk en staat.
Omwille van de politieke aspecten van de pauselijke bull, werd die in veel landen weinig toegepast. Zo waren er rond het jaar 1800 in België ook katholieke geestelijken vrijmetselaar, en zelfs een bisschop. In 1837 is er een brief van de Belgische bisschoppen die de katholieken verplicht uit de Vrijmetselarij treden. De klerikale tendens domineert in de katholieke kerk, d.w.z. de tendens om de scheiding tussen kerk en staat terug te draaien. Van de weeromstuit blijven diegene die niet akkoord gaan met het klerikalisme over in de Vrijmetselarij. Op dat ogenblik zijn er in het jonge België nog geen politieke partijen zoals we die vandaag kennen. De Vrijmetselarij wordt zo de facto het politieke centrum van wie niet tot de klerikalen behoort. De Vrijmetselarij wordt zo ook de kern van de liberale partij "avant la lettre". Deze situatie is analoog in andere katholieke landen in Europa. Slechts in de tweede helft van de 19de eeuw ontstaat de liberale partij als dusdanig, en daarna de socialistische. Ook de vrijzinnige levensbeschouwing organiseert zich in eigen organisaties. (zie ook : Wat is de relatie met de vrijzinnigheid?). Daardoor kon de Vrijmetselarij in België zich weer gaan concentreren op haar eigenlijke missie: de zoektocht van de mens. De maatschappelijke actie gebeurt sedert dan weer op de passende fora. De oprichting van de Grootloge van België in 1959 past in het benadrukken van het zoeken, en de symbolische methode.
Kan een katholiek Vrijmetselaar worden?
In 1983 verklaart de congregatie voor de geloofsleer o.l.v. kardinaal Ratzinger, ondertussen Paus Benedictus XVI, dat de schrapping van de expliciete vermelding van de Vrijmetselarij uit het canoniek recht niet betekent dat het negatief oordeel van de kerk veranderd is. Dat belet niet dat in veel landen de lokale kerkelijke overheden een veel toleranter houding hebben ontwikkeld tegenover de Vrijmetselarij. (Zie ook de website van het Vaticaan over dit onderwerp)
Voor de Vrijmetselarij is het aan de katholiek die vrijmetselaar wil worden om zelf uit te maken of de principes van de Vrijmetselarij tegen zijn godsdienstige overtuiging in gaan, en in welke mate hij zich dan (nog) katholiek noemt. Voor de Vrijmetselarij volstaat het dat de kandidaat zoekend is in volle persoonlijke vrijheid en eer en geweten, m.a.w. dat de humanistische kant aanwezig is, niet de integristische.
Wat is de relatie met de vrijzinnigheid?
 |
Vrijzinnigheid en Vrijmetselarij hebben zowel belangrijke gelijkenissen als verschillen.
Gelijklopend zijn:
Maar de Vrijmetselarij neemt zelf geen standpunten en is evenmin een kanaal langs waar leden hun stem laten horen of acties nemen. |
Het is dus belangrijk vrijzinnigheid en Vrijmetselarij te onderscheiden.
In het Frans is de kans op verwarring nog groter, omdat de term 'laïcité' er twee betekenissen heeft:
- Scheiding van kerk en staat. Dit is een principe dat de Vrijmetselarij ook ondersteunt.
- Vrijzinnigheid. Dit is de gemeenschap van vrijdenkers, gebaseerd op een niet confessionele levenshouding.
Zie ook:
Waarom is de Vrijmetselarij discreet?
 |
Het algemeen principe is dat Vrijmetselaars zichzelf mogen kenbaar maken, maar nooit de maçonnieke identiteit van een broeder of zuster mogen vrijgeven. Waar heeft dit mee te maken? Hieronder geven we enkele belangrijke verschillende perspectieven. |
Fundamentele redenen
| Persoonlijke levenssfeer | De Vrijmetselarij is een innerlijke arbeid op en in zichzelf. Men komt er in contact met het eigen licht, maar ook met de eigen duisternis. Het is een plaats van zoeken en twijfelen. Dit is anders dan in de dagelijkse wereld waar men vaak sterk en zelfverzekerd moet zijn. In het zoeken en twijfelen is men kwetsbaar. Daarom gebeurt de maçonnieke arbeid in privé-groepen, in een geborgen sfeer van Broederliefde. |
| Arcanen | Arcanen zijn de cruciale elementen van de inwijdingen meegedeeld en die de inwijdeling diep raken en zo een krachtige persoonlijke groei bevorderen. Om deze impact te bewaren publiceren wij geen arcanen. |
| Geheim | Het "Geheim van de Vrijmetselarij" bestaat in de unieke onmededeelbare ervaring die de inwijding, de maçonnieke arbeid en de broederliefde met zich te weeg brengen. Je kan het vergelijken met het eten van een aardbei: geen enkele tekst kan de ervaring van de smaak oproepen bij wie de aardbei nog niet gegeten heeft. De maçonnieke ervaring heeft zeker niet het monopolie van dergelijke onmededeelbare ervaringen. Denken we aan de ervaringen bij het reizen in vreemde streken, of de vereniging met de geliefde... |
| Beslotenheid | Net zoals in andere verenigingen en vennootschappen is er een interne keuken, en deze blijft binnen de groep |
| Nederigheid | Vrijmetselaar zijn is geen kwaliteitslabel om mee uit te pakken. |
Redenen eigen aan onze maatschappelijke en historische context
| Voorzichtigheid | Steeds doorheen de geschiedenis zijn vrijdenkende mensen vervolgd door totalitaire regimes, zowel van links (Stalin...) als rechts (Hitler, Franco, Salazar...). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Vrijmetselarij in België door de Nazi's onmiddellijk verboden. Veel vrijmetselaars ondergingen hetzelfde droeve lot als Joden, zigeuners... Deze herinnering staat nog in het geheugen van veel (oudere) vrijmetselaars gegrift. Het is een belangrijke verklaring waarom in landen die dergelijke regimes hebben gekend, de Vrijmetselaars zich minder bekend maken. |
| Belgische cultuur | De Belg is van cultuur nogal discreet: "pour vivre heureux, vivons cachés". Het behoort niet tot onze gewoontes om vrijuit te vertellen voor wie stemmen, hoeveel we verdienen, wat onze filosofische overtuiging is... Dit verklaart voor een deel waarom in België minder Vrijmetselaars zich kenbaar maken. |
Misverstanden
| Geheimen van het vak |
Tot in de 17de eeuw hadden de gilden, zoals die van de metselaars, vakgeheimen die om evidente economische redenen niet mochten verteld worden. Er werd een eed op gezworen en er waren zware straffen voorzien voor de meinedige. De Vrijmetselarij kent geen vakgeheimen. |
| Verborgen geschiedenis | Er is steeds een literatuur geweest die op zoek gaat naar verborgen feiten die de "ware geschiedenis" zouden weergeven. Soms wordt dan de Vrijmetselarij ten tonele gevoerd als een midden waar die verborgen feiten doorgegeven worden. Daar is uiteraard niets van aan. |
| Verborgen raadsel |
Sommigen denken dat de maçonnieke symboliek een raadsel is dat moet gedecodeerd worden, en waaruit dan een kennis volgt die in woorden is te vatten. Ook dit klopt niet. Zoals reeds gezegd zit het geheim in de persoonlijke inzichten en ervaring. Er zijn evenveel decoderingen als er vrijmetselaars zijn, en deze evolueren tijdens het innerlijke groeiproces van de Vrijmetselaar. Het is wel een feit dat men in dictatoriale regimes vaak concrete kennis en feiten verhuld heeft in allegorieën en metaforische verhalen. Een gekend voorbeeld zijn de fabels van Lafontaine, waar de verschillende dieren wel degelijk geïnspireerd zijn op bestaande machthebbers. Maar de Vrijmetselarij bedient zich hier niet van. |
| Affairisme | Een van de hardnekkigste vooroordelen tegen de Vrijmetselarij is dat het een haard is van complotten en affairisme. Een zeldzame keer zijn er incidenten geweest waarbij malafide mensen in de Vrijmetselarij zijn geïnfiltreerd, zoals de beruchte P2 in Italië. De Vrijmetselaars zijn zelf de eersten om dergelijke fenomenen te beschouwen als een aberratie en een misbruik van hun maçonnieke idealen. Het intern maçonniek juridisch systeem sluit dergelijke malafide personen uit. In elk geval, wie denkt een invloedrijk netwerk te vinden in de schoot van de Vrijmetselarij vergist zich. |
 |
Het in verband brengen van de Vrijmetselarij met de politiek is enkel historisch te verklaren. Zoals reeds beschreven was de Vrijmetselarij in de negentiende eeuw een grote politieke speler geworden als de tegenpool van de katholieken. Doordat er nog geen algemeen stemrecht was, was politiek ook een bedrijvigheid voor een kleine elitaire groep. Maar door de oprichting van de politieke partijen en de georganiseerde vrijzinnigheid kon de Vrijmetselarij die politieke rol van zich afzetten, en kon ze zich weer volledig concentreren op haar oorspronkelijke missie: een methode en een plaats voor zoekende mensen van verschillende levenbeschouwelijke strekkingen. Het politiek imago bleef evenwel hangen. |
Wat is de relatie met filantropie?
Vanuit haar maatschappelijke bewogenheid is het belangrijk dat vrijmetselaars aan filantropie doen, en dan doen zij ook, maar de Vrijmetselarij zelf is geen filantropische vereniging.
De Vrijmetselarij is dus ook geen serviceclub, maar je vindt er ook vrijmetselaars zoals in zoveel verenigingen met een maatschappelijk doel. Overigens stonden vrijmetselaars aan de wieg van Rotary in 1905 in Amerika. Dit illustreert dat individuele vrijmetselaars wel maatschappelijke acties ondernemen, maar niet de Vrijmetselarij als organisatie.
Wat is Vrijmetselarij?
- Wat is de symbolische methode?
- Wat zijn rituelen? Wat is het geheim?
- Wat is de rol van de broederlijkheid?
- Wat is initiatie of inwijding?
- Wat is een Loge of Werkplaats?
- Welke andere maçonnieke activiteiten zijn er?
- Wat is de universele broederlijkheid en de vooruitgang van de mensheid?
- Een zeer korte geschiedenis van de Vrijmetselarij
- Het Belgisch Museum van de Vrijmetselarij
- Meer lezen over Vrijmetselarij
Een definitie van Vrijmetselarij
- De Vrijmetselarij is een universeel genootschap met als oogmerk :
- de broederlijkheid onder alle mensen
- de vervolmaking van de mens
- de vooruitgang van de mensheid
- Het werk van de Vrijmetselarij rust op de inwijdingsarbeid van haar leden. De inwijding gebeurt in traditionele rituelen met symbolen, en is gebaseerd op broederliefde. Vrijmetselaars interpreteren deze symbolen vrij. Deze inwijding gebeurt in Loges.
- De Vrijmetselarij stelt geen grenzen aan het zoeken naar waarheid.
Zij waarborgt aan al haar leden de volledige vrijheid van denken en overtuiging.
Vrijmetselaars onthouden zich in de Loge van elke polemiek,in het bijzonder van politieke of godsdienstige aard.
Wat is de symbolische methode?
De menselijke geest gebruikt veel zinnebeelden, dat zijn beelden of voorwerpen die naar een andere vaak niet-aanschouwelijke werkelijkheid verwijst zoals de duif voor de vrede. of de palm voor overwinning. Zo ontstaat beeldspraak.
Om de symbolische methode in de vrijmetselarij te begrijpen moeten we het onderscheid maken tussen allegorie en symbool.
- ethisch: welke handelingen zijn goed of kwaad voor de medemens, de maatschappij, de natuur...?
De Vrijmetselarij heeft geen doctrine en zeker geen dogma's. De symbolische methode is dus een persoonlijke weg. Ze heeft zin wanneer iemand bewust zoekend is in het leven. Dat kan uit natuurlijke nieuwsgierigheid, naar aanleiding van een intense persoonlijke ervaring, of van een existentiële crisis waar men zingevingvragen stelt... De Vrijmetselarij is voor alle duidelijkheid geen therapeutische zelfhulpgroep.
Veel zelfde symbolen worden zowel gebruikt in de Loge als in religies. Maar in de Loge worden ze gebruikt in een ritueel gericht op de persoonlijke zoektocht vanuit de diepte van zijn wezen.
De Vrijmetselarij is dus vooral een methode. Ze is dus geen systeem want ze heeft geen voorschriften. Ze is evenmin een religie want ze heeft geen heilsleer. En ze is geen godsdienst want ze heeft geen (eigen) god, laat staan een god om te dienen.
Welke symboliek gebruikt de vrijmetselarij?
 |
De Vrijmetselarij gebruikt veel symbolen die al van oudsher in verschillende culturen voorkomen, zoals de vier elementen, sterren en planeten, geometrische figuren... Specifiek is wel de bouwsymboliek, met bv. de alom gekende passer en winkelhaak.Passer en winkelhaak geven aanleiding tot interpretaties als
|
Naarmate de arbeid van de Vrijmetselaar vordert worden de symbolen de beelden die meer zeggen dan duizend woorden over de persoonlijke opvattingen van de Vrijmetselaar, een spiegel van zijn ziel, hart en geest
Wat zijn rituelen? Wat is het geheim?
De visuele en de materiële voorstelling van symbolen leent zich zeer goed tot persoonlijke meditatie waarbij gedachten in de diepte dringen.
In een ritueel komen symbolen tot leven in symbolische handelingen. Een ritueel dat samen uitgevoerd wordt werkt op alle zintuigen, en leent zich goed om op de gevoelens, het hart en de intuïtie in te werken.
Maar hoe het werkt en wat het teweeg brengt is bij elk verschillend. Het is ook moeilijk mededeelbaar in woorden. Want indien het wel makkelijk in woorden was mee te delen, dan zou heel de symbolische methode overbodig zijn. Precies het moeilijk mededeelbare van de persoonlijke ervaring is de ware en enige betekenis van het zo vaak verkeerd begrepen maçonniek geheim. (Zie ook:Waarom is de Vrijmetselarij discreet?)
Wat is de rol van de broederlijkheid?
|
|
Broederlijkheid betekent o.a. het verbonden zijn in de zoektocht wat het is om mens te zijn, en elkaar steunen en helpen om een menswaardig bestaan op te bouwen en te leiden. Het is het samen kind zijn van het heelal. Daarom erkennen Vrijmetselaars elkaar als broeders.De broeders geven elkaar de steun om in volle vertrouwen het eenzame pad te gaan van de zelfkennis in de onbekende diepte. Tezelfdertijd breng elk zijn eigen kennis, inzichten en ervaring mee Broederlijkheid is niet te verwarren met vriendschap. Vrijmetselaars hebben elk eigen overtuigingen, en zijn dus niet gelijk gestemd, willen dat ook niet zijn, en willen niet dat iemand in hun naam spreekt. Maar de vrijmetselarij is wel een plaats waar er prachtige vriendschappen tussen broeders ontstaan. |
Wat is initiatie of inwijding?
De inwijding is de eerste keer dat men een ritueel meemaakt waarin symbolen geëvoceerd en meegedeeld worden. Dit is tezelfdertijd een initiatie (van het Latijn initium, begin), d.w.z. dat men aan de symbolische arbeid kan beginnen.De symbolen en rituelen zijn gegroepeerd in drie graden: leerling, gezel en meester. In elke graad neemt de symbolische bagage toe.
Wat is een Loge of Werkplaats?
 |
Een individuele Vrijmetselaar is lid van een Loge. Dit is een groep van vrijmetselaars die samen de rituelen en de andere activiteiten uitvoeren.Loges zijn geografisch gespreid, en in de grotere steden zijn er meerdere Loges. Ze komen meerdere keren per maand samen, en tellen 30 à 200 leden. |
Welke andere maçonnieke activiteiten zijn er?
- culturele uitstappen
Wat is de universele broederlijkheid en de vooruitgang van de mensheid?
De broederlijkheid is niet alleen wat vrijmetselaars bindt en hun arbeid ondersteunt. Tezelfdertijd streven vrijmetselaars er ook naar dat alle mensen ooit broeders moge worden, met andere woorden dat mensen elkaar helpen om hun menswaardigheid te verhogen. Dit omvat het bouwen van bruggen tussen mensen van verschillende gezindheid die elkaar anders misschien nooit zouden ontmoet hebben. Maçonnieke tolerantie is dus een actieve houding om van elkaar te leren, en dus zeker geen vorm van apartheid waar andere opinies passief gedoogd worden.
Maçonnieke broederlijkheid betekent niet dat iedereen Vrijmetselaar moet worden! Vrijmetselarij is immers vooral een methode, deze kan iemand al dan niet liggen.
De Vrijmetselarij definieert niet wat de vooruitgang der mensheid inhoudt. Ook dat is het voorwerp van de arbeid van de vrijmetselaar.
We kunnen hier herinneren aan het devies van Willem de Zwijger:
Het is niet nodig te hopen om te ondernemen, noch te slagen om te volharden
Precies omdat elke vrijmetselaar een eigen invulling geeft van de vooruitgang der mensheid is de Vrijmetselarij zelf geen forum dat maatschappelijke actie voert. Het is aan de vrijmetselaars om zich te verenigen met andere mensen van goede wil om concrete acties te voeren rond materieel welzijn, onderwijs, gezondheid, ontvoogding, democratie, mensenrechten... Deze lijst is ver van volledig.
De dagelijkse professionele arbeid is voor de Vrijmetselaar een evidente plaats om aan de vooruitgang van de mensheid te werken. Het is immers in het dagelijkse dat de mens zijn eigen zinvolheid en vrijheid kan beleven, het bewijs leveren van zijn integratie, van zijn eenheid en van zijn liefde tot de medemens, nl. door steeds hogere verplichtingen jegens de Mensheid op zich te nemen. Welke hogere verplichtingen men op zich neemt hangt af van de persoonlijkheid. Deze zullen verschillen van individu tot individu, naargelang van zijn geestelijke inzichten en verantwoordelijkheidsbesef.
Een zeer korte geschiedenis van de Vrijmetselarij
De juiste geschiedenis van de Vrijmetselarij is (nog) niet helemaal gekend.
Maar het is veilig te stellen dat de tijdsgeest van de Renaissance een gunstige voedingsbodem was waarin een aantal stromingen elkaar bevruchtten
| - hernieuwde belangstelling voor kennis van de oudheid, in het bijzonder wat de filosofie en de architectuur betreft; - opleving van de kunsten, en de fascinatie voor allegorieën; - interesse voor alternatieve denkrichtingen zoals alchemie, hermetiek...; - interesse voor wetenschap en wetenschappelijk onderzoek; - interesse voor de studie van de bijbel als de authentieke bron van het geloof van het christendom |
Anderzijds waren er in Europa godsdienstoorlogen tussen de verschillende varianten van het christendom.
Dit "brouwsel" kristalliseerde zich uit in groeperingen, analoog aan deze van de operatieve loges van metselaars bouwvakkers en architecten: de speculatieve loges van vrijmetselaars. Mensen van verschillende afkomst, religie en beroep komen er komen om na te denken en te werken aan een betere, nieuwe wereld. Zo poogt de vrijmetselarij the "Center of the Union" te zijn.
Hoewel er al in het begin van de l7e eeuw een Grootloge in Schotland bestond, is 1717 een belangrijke datum in de organisatie van de Vrijmetselarij. Dat jaar verenigen enkele loges in Londen zich in een Grootloge. Van hieruit vestigt de Vrijmetselarij zich kort daarop op het continent, en kent zij een eerste bloei, ook in onze streken.
Is de Vrijmetselarij verwekt in de renaissance, dan kan men stellen dat ze een kind is van de Verlichting in de 18de eeuw. Door het werken met symbolen en rituelen spreekt zij niet alleen de rationele geest aan, maar ook het hart en de emoties.
In onze streken grijpt Jozef II in omstreeks 1785 en blijven er slechts 3 loges over. De inval van het Franse revolutionaire leger in 1792 brengt een nieuwe opgang van de Vrijmetselarij mee, die zich onder de bescherming van het zeven jaar eerder opgerichte Grootoosten van Frankrijk stelt. Met de oprichting van België ontstaat het Grootoosten van België die de Belgische loges verenigt.
Zie verder:
Het Belgisch Museum van de Vrijmetselarij
|
Het Belgisch Museum van de Vrijmetselarij is een gemeenschappelijk initiatief van 4 Belgische Obediënties - Het Grootoosten van België - De Grootloge van België - De Vrouwengrootloge van België en Droit Humain. Het heeft als doelstelling de Vrijmetselarij beter bekend te maken bij het publiek.De historische ontwikkeling van de Vrijmetselarij, haar basisbeginselen en deugden zijn voorgesteld door symbolische voorwerpen. De verzameling telt verscheidene voorwerpen zoals medailles, kentekens van de werkplaatsen, linten, schootsvellen... De eerste bedoeling is de bezoeker aan te zetten tot bezinning vertrekkende van fundamentele ideeën die de vrijmetselaars onderschrijven. Het museum tracht ook de maçonnieke methode bevattelijk te maken voor het publiek. |
Het is toegankelijk voor iedereen.
Adres : Lakensestraat 73 - 1000 Brussel
Telefoon 02-2230604 ; email : info@mbfm.be
Zie website voor openingsuren en geleide bezoeken.
Meer lezen over Vrijmetselarij
Als basiswerk raden we aan:
|
|
" De kinderen van de weduwe. Vrijmetselaars over Vrijmetselarij " Trigonum Coronatum V.Z.W. Roularta Books – 2008 |
- .
Wat is er specifiek aan de Grootloge van België?
In de gedeeltes Wat is Vrijmetselarij?, en Wat is de relatie van de Vrijmetselarij met de Maatschappij? staat beschreven wat geldt voor alle vormen van Vrijmetselarij. Maar er zijn ook enkele verschillen die belangrijk genoeg zijn voor een kandidaat lid om te weten tot welk soort Loge hij of zij toetreedt. Deze verschillen komen tot uiting in de obediënties, dit zijn groeperingen van Loges met eenzelfde specificiteit (zie ook: Wat is een obediëntie?)
De specificiteit van de Grootloge van België bestaat uit:
|
Meer details vindt u in:
 |
|
Over Mannen en Vrouwen in de Loge en wederzijds bezoek
Een eerste specificiteit ligt in het geslacht der leden:
|
Broeders kunnen steeds bij mannenloges en gemengde loges op bezoek.
Bij mannenloges zijn er ook een aantal activiteiten die openstaan voor Zusters.
Wat zijn de verschillen in symbolen?
De Grootloge van België gebruikt twee traditionele elementen die ze beschouwt als symbolen die elk vrij interpreteert: de Opperbouwmeester van het Heelal, en de Drie Grote Lichten van de Vrijmetselarij. (Zie ook: Wat is de symbolische methode?). Die Drie Grote Lichten bestaan uit het Boek der Zedenwet onder Passer en Winkelhaak.
 |
De Passer en de Winkelhaak zijn symbolen van de vrije persoonlijke geestelijke arbeid van de Vrijmetselaar, in het bijzonder bij de interpretatie van het Boek der Zedenwet.
Er is een belangrijke specificiteit over het Boek van de Zedenwet in de Grootloge: het wordt traditioneel gematerialiseerd door de Bijbel, geopend op de proloog van het evangelie van Johannes, met de intrigerende zin: "Het Licht schijnt in de duisternis, en de duisternis heeft het niet gegrepen". Deze zin verwijst naar de lichtsymboliek. De Bijbel verwijst ook naar de bouwsymboliek, i.h.b. via de bouw aan de Tempel van Salomo. |
Ook deze symbolen zijn volledig vrij te interpreteren, en impliceren dus op geen enkele wijze een voorkeur voor een interpretatie van de maçonnieke symboliek in de richting van een (christelijk) godsbeeld. Het individueel lid hoeft trouwens zijn interpretatie niet mee te delen, laat staan te verantwoorden.
Het gebruik van alle symbolen en de vrije interpretatie ervan laat de grootste waaier toe van religieuze en filosofische overtuigingen. Voor de Grootloge maakt dat haar rijkdom en pluralisme uit.
Waarover gaan de voordrachten in de Grootloge van België?
De concrete onderwerpen van de voordrachten illustreren de specificiteit van de Grootloge van België. Hieronder ziet u de titels van alle voordrachten gehouden in de Nederlandstalige loges van de Grootloge van België in een willekeurig trimester.
|
Wat is een obediëntie?
Een obediëntie groepeert loges die in vrijheid de constitutie en het algemeen reglement aanvaarden. De obediëntie verleent aan de loges diensten als:
|
De Assemblee is het democratisch verkozen parlement van de obediëntie.
De obediëntie wordt geleid door een Grootmeester en Grootofficieren. Zij worden democratisch verkozen voor drie jaar.
Wat is de Orde der Vrijmetselaars?
De Orde der Vrijmetselaars is de gemeenschap van allen die als Vrijmetselaars zijn ingewijd. Ze steunt enkel op het feit dat Broeders en Zusters elkaar erkennen als dusdanig. Het is dus geen organisatie.
Wat is de geschiedenis van de Grootloge van België?
Zie ook: Een korte geschiedenis van de Vrijmetselarij
Voor de oprichting van België in 1830 was er geen "Belgische" Obediëntie. De meeste Loges op ons grondgebied behoorden tot de structuren van de bezettende landen (Oostenrijk, Frankrijk en Nederland). De loges groepeerden zich in het Grootoosten van België, de in 1832 opgerichte obediëntie, die doorheen de hele 19de eeuw de enige Belgische obediëntie zal blijven.
Tegenover de intolerantie van de opeenvolgende klerikale regeringen kon het Grootoosten niet passief blijven, en zij reageerde op politieke wijze. (zie ook De relatie tussen Vrijmetselarij en de Katholieke Kerk).
In het zog hiervan werd de verwijzing naar de Opperbouwmeester van het Heelal en de aanwezigheid van de Bijbel facultatief. Daardoor verbraken de landen die de lijn volgden van de Grootloge van Engeland de betrekkingen met België, en met Frankrijk waar de situatie gelijkaardig was.
In de twintigste eeuw namen vakbonden, politieke partijen e.d. de politieke rol over, en kon de Vrijmetselarij zich weer met haar initiatieke kernmissie bezig houden (zie Een definitie van Vrijmetselarij.)
Na de tweede wereldoorlog was er een belangrijke tendens om die symbolen opnieuw in te voeren, en betrekkingen aan te knopen met de Angelsaksische vrijmetselarij. Door verschillen in gevoeligheden kon dit niet met unanimiteit gerealiseerd worden. In 1959 verlaten enkele Loges het Grootoosten en richten de Grootloge op. De relaties met de Angelsaksische vrijmetselarij verbeteren en worden officieel.
Midden de jaren 70 vertroebelt het klimaat opnieuw. De Angelsaksische Vrijmetselarij eist een volledige breuk met het Grootoosten. Daarenboven eist men ook de gelijkschakeling van het symbool van de Opperbouwmeester van het Heelal aan God. Dit is voor de meeste leden en Loges van de Grootloge onaanvaardbaar, en de Angelsaksische obediënties verbreken opnieuw de relaties. Een minderheid wil wel aan de eisen voldoen en richt de Reguliere Grootloge van België op.
In de laatste decennia van de twintigste eeuw heeft de Grootloge van België op eigen kracht veel buitenlandse relaties opgebouwd over alle continenten, zij het nog niet met de Angelaxische en Scandinavische vrijmetselarij.
De Grootloge van België, het Grootoosten van België, Le Droit Humain, en de Vrouwengrootloge van België vormen de Belgische Maçonnieke Gemeenschap, gebaseerd op een gemeenschappelijke verklaring die de specificiteit en de autonomie van elke obediëntie respecteert. Er is binnen haar schoot een uitstekende verstandhouding en een nauwe broederlijke band tussen de Loges en de Obediënties. Vooral de samenwerking tussen de Grootloge en het Grootoosten is intens.